پس از عرضه بیتکوین بهعنوان نخستین ارز دیجیتال در سطح دنیا، به یکباره ظرفیت عظیمی برای پیشبرد پروژههای اقتصادی و تراکنشهای مالی در سطح دنیا بدون وابستگی به نهادهای واسطه خودنمایی کرد. از همینجا بود که جرقه راهاندازی یک بلاکچین برای تمرکززدایی در تمام تبادلات مالی و پروژههای اقتصادی کلید خورد. بلاکچین اتریوم از دل این ایده بیرون آمد و تا به امروز موفق شده است بخشهای قابل توجهی از اهداف ابتدایی خود را به منصه ظهور برساند.
در همین راستا رمز ارز اتریوم خیلی زود مسیر پیشرفت را در پیش گرفت و توانست جایگاه دوم را در بازار ارزهای دیجیتال بعد از بیتکوین به خود اختصاص دهد. عملکرد اتریوم بهگونهای بوده است که تا همین امروز موفق شده است جایگاه خود را در بازار تثبیت کند و به نظر میرسد با برنامههایی که در آینده قرار است در بلاکچین اتریوم عملیاتی شود، باید منتظر اخبار خوب بیشتری در خصوص این ارز دیجیتال باشیم. در ادامه قصد داریم برای آشنایی بیشتر با رمز ارز اتریوم (Ethereum) مطالبی را مورد بحث و بررسی قرار دهیم. با ما همراه باشید.
رمز ارز اتریوم چیست؟
اتریوم یک پروژه مبتنی بر تکنولوژی بلاکچین است که به طور کلی یک هدف مهم را دنبال میکند؛ در این بلاکچین میتوان قراردادهای هوشمند غیرمتمرکز را اجرایی کرد. وقتی صحبت از غیرمتمرکز بودن بلاکچین اتریوم به میان میآید، منظور این است که اتریوم و برنامههایی که روی آن عملیاتی میشود، تحت کنترل هیچکس قرار ندارد. بلافاصله بعد از اجرای یک قرارداد هوشمند در این بلاکچین، اختیار از دست مالک آن خارج میشود و عموم کاربران فعال در این شبکه میتوانند در اداره و کنترل برنامه نقشآفرینی کنند؛ بنابراین همانطور که مشاهده میکنید در بلاکچین اتریوم هیچ چیزی پس از ایجاد شدن متوقف نمیشد.
نگاهی مختصر به تاریخچه ارز دیجیتال اتریوم
وایت پیپر اتریوم در سال 2013 توسط یک جوان 19 ساله روستبار به نام ویتالیک بوترین عرضه شد. یک سال بعد از اوت 2014 اتریوم اقدام به عرضه اولیه نمود و در این فرآیند موفق به تأمین مالی در حدود 18.4 میلیون دلار شد. لازم به ذکر است که رمزارز بلاکچین اتریوم تحت عنوان اتر شناخته میشود که در ادامه بیشتر درباره آن توضیح میدهیم. نکته قابل توجه در خصوص عرضه اولیه اتر آن بود که سرمایهگذاران بهازای هر یک بیتکوین که در اختیار بلاکچین اتریوم قرار میدادند، 2000 اتر دریافت میکردند. پس از عرضه اولیه، چند ماه طول کشید تا اتریوم بهصورت رسمی ارز دیجیتال خود را در صرافیها در اختیار عموم قرار دهد.
همه چیز در ظاهر خوب جلو میرفت که ناگهان در سال 2017 به یکباره در اثر یک حمله هکری معادل 50 میلیون دلار از سرمایه دارندگان اتر از بین رفت. البته این حمله هکری صرفاً روی یک برنامه غیرمتمرکز که در بلاکچین اتریوم عملیاتی شده بود، صورت گرفت. این واقعه بهعنوان آغاز یک دو دستگی بزرگ در جامعه اتریوم بود. عدهای معتقد بودند با توجه به تازهکار بودن این بلاکچین و زیاد بودن مبلغ به سرقت رفته باید نسبت به جبران سرمایه از دست رفته کاربران اقدام کرد. اما در مقابل عدهای دیگر این عمل را با ذات غیرمتمرکز بودن اتریوم در تعارض میدانستند.
به هر ترتیب با ایجاد یک هارد فورک (نوعی بهروزرسانی در ساختار بلاکچین) ضرر و زیان وارد شده دارندگان اتر جبران شد. در مقابل عدهای به این کار اعتراض کردن و به ادامه فعالیت روی نسخه قدیمی اتریوم مشغول شدند. نسخه قدیمی در حال حاضر تحت عنوان اتریوم کلاسیک در بازار مشهور است. پس از آن این دو بلاکچین تقریباً مسیر مجزایی را از هم در پیش گرفتند. البته اتریوم کلاسیک در حال حاضر حال و روز خوشی ندارد و فاصله بسیار زیادی با اتریوم پیدا کرده است.
بلاکچین اتریوم چه اهدافی را دنبال میکند؟
اگر بیتکوین رؤیای انتقال پول بدون نیاز به نهادهای واسطهای مانند بانکها و دولتها را امکانپذیر کرد؛ اتریوم علاوه بر این قابلیت، به دنبال آن است که فرآیند غیرمتمرکزسازی را از انتقال پول به سایر امور دیگر مرتبط با زندگی افراد تسری بخشد. این ادعایی است که ویتالیک بوترین، خالق اتریوم، در سال 2013 همزمان با انتشار وایت پیپر اتریوم مطرح کرد.
اینکه ادعای اتریوم چقدر محقق شده است یا اساساً چه میزان در واقعیت قابل اجرا است، بحث کاملاً پیچیدهای است؛ چراکه تنها 7 سال از زمان آغاز به کار اتریوم سپری شده است و هنوز نواقص و کمبودهای زیادی در عملکرد بلاکچین اتریوم وجود دارد که باید برای برطرفکردن آنها برنامهریزی صورت بگیرد. با این وجود کارشناسان عملکرد اتریوم را تا به امروز مثبت ارزیابی میکنند و با توجه به برنامههایی که توسعه دهندگان پلتفرم اتریوم از آن سخن میگویند، میتوان به آینده آن امیدوار بود.
اتر چیست؟
اتر بهعنوان ارز اختصاصی بلاکچین اتریوم شناخته میشود که برای تبادلات مالی و پرداخت کارمزدها در این شبکه مورد استفاده قرار میگیرد. اتر با نماد ETH در صرافیها خرید و فروش میشود. البته در بین بسیاری از فعالان بازار این مسئله جا افتاده است که بهجای اتر از نام اتریوم برای این ارز دیجیتال استفاده میکنند.
مهمترین ویژگیهایی که میتوان برای رمز ارز اتریوم برشمرد
آنچه بهعنوان ویژگیهای اصلی بلاکچین اتریوم قابل اشاره است، عبارتاند از:
· اتریوم نیز مانند بیتکوین از بلاکچین اختصاصی خود استفاده میکند.
· دسترسی به اتریوم برای عموم مردم در سراسر دنیا امکانپذیر است.
· مکانیزم استخراج اتریوم و تأیید تراکنشها مبتنی بر اثبات کار است.
· تراکنشها در بلاکچین اتریوم از سرعت بسیار بالاتری در مقایسه با بیتکوین برخوردار است.
· در بستر بلاکچین اتریوم میتوان قراردادهای هوشمند را عملیاتی کرد.
· برخلاف بیتکوین، هیچ محدودیتی در تعداد اتریومهای قابل استخراج وجود ندارد.
سایه روشنهای پیرامون استخراج رمز ارز اتریوم
درباره استخراج رمز ارز اتریوم مباحث مفصلی وجود دارد که باید در مقاله دیگری به تشریح آنها بپردازیم. در اینجا صرفاً نگاهی کلی به روندی که باید برای استخراج این ارز دیجیتال طی شود، میاندازیم. از زمانی که اتریوم در سال 2013 آغاز به کار کرد، خیلی سریع روند روبهرشدی را طی کرد و توانست توجه ماینرهای زیادی را در سراسر جهان به خود جلب کند. نکته اساسی در خصوص تفاوت در ماینینگ بیتکوین و اتریوم، این است که اتریوم را میتوان به کمک کارتهای گرافیک یا GPU استخراج کرد. درحالیکه امروزه استفاده از سختافزارهای دیگری به غیر از ایسیک برای ماینینگ بیتکوین هیچ توجیهی ندارد. البته برای استخراج اتریوم نیز میتوان از ایسیک استفاده نمود؛ اما محدودیتهایی در این زمینه وجود دارد که در ادامه به طور مختصر به آنها اشاره میکنیم.
در حالت کلی برای استخراج اتریوم باید گامهای زیر را طی کنید:
· فراهمکردن زیرساخت سختافزاری مناسب و قدرتمند که اصطلاحاً بهعنوان ریگ استخراج شناخته میشود.
· انتخاب نرمافزار مناسب برای استخراج اتریوم
· انتخاب استخر ماینینگ اتریوم و پیوستن به آن
· استفاده از کیف پول دیجیتال برای دریافت و ذخیرهسازی اتریومهای استخراج شده
· نظارت روی فرآیند استخراج و محاسبه میزان سود حاصل از فرآیند ماینینگ
سختافزار مورد نیاز برای استخراج اتریوم
برای استخراج اتریوم نیاز به تهیه ریگهای ماینینگ اتریوم وجود دارد که هم بهصورت آماده در بازار عرضه میشوند و هم میتوان مانند کیس کامپیوتر نسبت به جمعکردن قطعات آنها اقدام نمود. یک ریگ استخراج به طور کلی از اجزای زیر تشکیل میشود:
1. شاسی ریگ: یک چارچوب ساده است که سایر اجزای ریگ در آن کنار یکدیگر قرار میگیرند. شاسی ریگ به هیچ عنوان نباید یک محفظه بسته باشد؛ چراکه تمام اجزای داخل آن به طور دائمی در معرض جریان هوای آزاد قرار داشته باشند. در غیر این صورت در کوتاه مدت دچار مشکل میشوند.
2. منبع تغذیه: برای تأمین برق پایدار ریگ استخراج مورد استفاده قرار میگیرد.
3. رم: یک رم معمولی DDR3 4GB برای هر ریگ استخراج کفایت میکند.
4. CPU: یک پردازنده مرکزی ساده و معمولی برای ماینینگ اتریوم کافی است.
5. هارد دیسک: یک درایو حافظه SSD برای نصب نرمافزارهای استخراج مورد نیاز است.
6. مادربورد: برای سوارکردن و اتصال قطعات در کنار یکدیگر نیاز به یک مادربورد معمولی وجود دارد.
7. کارت گرافیک: قلب هر ریگ استخراج، کارت گرافیک است که بار اصلی محاسبات بهمنظور ماینینگ اتریوم را به دوش میکشد؛ بنابراین حتماً باید به سراغ کارتهای گرافیک قدرتمند بروید. در غیر این صورت فرآیند استخراج به هیچ عنوان مقرونبهصرفه نخواهد بود.
آیا استخراج اتریوم بازدهی مناسبی دارد؟
محاسبه میزان سودآوری استخراج اتریوم کار چندان راحتی نیست. پارامترهای مختلفی در استخراج رمزارزها دخیل هستند که باید در یک رویکرد جامع تمام آنها را مورد بررسی قرار داد تا امکان ارزیابی میزان سودآوری کار ماینینگ فراهم شود. البته باید توجه داشت که این محاسبات استاتیک نیستند و باید در رویکرد محاسباتی پویا و دینامیک در این زمینه تعریف نمود. در غیر این صورت ممکن است در ابتدای راه سودآوری این کار ارزشمند باشد اما در آینده میزان بازدهی ماینینگ به طور قابل توجهی کاهش پیدا کند. به طور کلی باید فاکتورهای زیر برای ارزیابی میزان سوددهی ماینینگ اتریوم مورد بررسی قرار گیرد:
· نرخ هش دستگاهها
· قیمت لحظهای اتریوم
· کارمزد استخر استخراج
· هزینه برق مصرفی ریگهای استخراج
چه تغییراتی در بهروزرسانی بلاکچین اتریوم به وقوع میپیوندد؟
توسعهدهندگان اتریوم از مدتها پیش خبر یک بهروزرسانی بسیار بزرگ را رسانهای کردهاند. آنها اتریوم 2.0 را بهعنوان نسخه جدید رمزارز خود معرفی کردهاند. مهمترین تغییر در بلاکچین اتریوم مربوط به تغییر شیوه مکانیزم اجماع از اثبات کار (Proof of Work) به اثبات سهام (Proof of Stake) است. در مکانیزم اثبات کار برای تأیید تراکنشها و انجام کار ماینینگ، افراد باید سختافزارهای مناسبی که تا اینجا درباره آنها بحث شد را آماده کنند و توان محاسباتی خود را در اختیار شبکه قرار دهند تا بتوانند در فرآیند استخراج اتریوم شرکت کنند. اما در مکانیزم اثبات سهام ماجرا کاملاً چیز دیگری است. در این روش، افراد برای مشارکت در کار اعتبارسنجی تراکنشها و ایجاد بلاک، باید مقداری اتر بخرند و در یک کیف پول به شبکه اختصاص دهند. بحث درباره نسخه بهروزرسانی بزرگ اتریوم بسیار مفصل است که باید در موقعیت دیگری درباره آن بحث و بررسی انجام گیرد.
روند تغییرات قیمت اتریوم از ابتدا تا به امروز
در زمان عرضه اتریوم در سال 2014، قیمت اتریوم چیزی در حدود 0.3 دلار بهازای هر سکه بود. اتر تا ابتدای سال 2017 با یک روند رشد نسبتاً ثابتی به قیمت 8 دلار دست پیدا کرد و چیزی در حدود 2500 درصد رشد را تجربه کرد. بعد از این بازه زمانی تا سال 2018 یک روند انفجاری در افزایش قیمت اتریوم به وقوع پیوست و قیمت آن در ژانویه سال 2018 به قله 1400 دلاری دست پیدا کرد. پس از آن این ارز دیجیتال چیزی در حدود 2 سال روند نزولی در پیش گرفت و تا ابتدای سال 2020 به این روند ادامه داد. پس از آن مجدداً یک روند صعودی را در پیش گرفت و این بار از کف قیمتی در حدود 300 دلار در سال 2020، به قیمتی معادل 2300 دلار در زمان نگارش این مقاله (مرداد ماه 1400) دست پیدا کرد.
تحلیلها درباره آینده اتریوم حاکی از چیست؟
اتریوم یکی از معدود ارزهای دیجیتالی است که تحلیلهای مثبت درباره آن بسیار بیشتر از تحلیلهای منفی است. عملکرد بلاکچین اتریوم در طول سالهای گذشته نیز مهر تأییدی بر این تحلیلهای مثبت زده است. بررسی تحلیلهای مختلفی که در بازار وجود دارد، نشاندهنده آن است که در یک بازه زمانی حداقل چهار ساله تا 2025، تصور عموم کارشناسان بازار بر رشد قیمت این ارز دیجیتال است. با این وجود قبل از خرید اتریوم حتماً باید بررسیهای لازم را در خصوص ارزش بنیادین این ارز دیجیتال انجام دهید.
کلام پایانی
در این مقاله به معرفی رمز ارز اتریوم پرداختیم. این ارز دیجیتال با وجود آنکه حدود 7 سال از زمان عرضه آن سپری شده است، هنوز در ابتدای یک مسیر طولانی قرار دارد. اتر بهعنوان ارز دیجیتال اختصاصی شبکه اتریوم شناخته میشود. پروژههای متعددی نیز تا به امروز روی بلاکچین اتریوم اجرایی شده است. بسیاری از ارزهای دیجیتالی که امروز در بازار وجود دارند، پلتفرم خود را مبتنی بر بلاکچین اتریوم پایهگذاری کردهاند. به همین دلیل تا زمانی که بلاکچین اتریوم از این میزان محبوبیت و کاربرد برخوردار است، میتوان نسبت به قیمت رمز ارز اتریوم نیز امیدوار بود.
فینوتیپس بهعنوان یک بستر تعاملی برای آموزش بازارهای مالی فعالیت میکند. همانطور که میدانید مباحث متعددی پیرامون ارزهای دیجیتال بهعنوان یکی از بازارهای مالی جوان مطرح است. در خصوص رمز ارز اتریوم نیز مسائل گوناگونی وجود دارد که ما در این مقاله تنها به بخشی از آنها پرداختیم. اما فرصت همچنان باقی است؛ شما عزیزان میتوانید سؤالات خود در خصوص اتریوم را با ما در میان بگذارید. فینوتیپس در کلابهاوس برای پاسخگویی به سؤالات شما عزیزان جلسات متعددی را برگزار میکند. منتظر دیدار شما هستیم.