برای خرید و فروش سهام شرکت‌های بورسی نیاز به تحلیل صورت‌های مالی آن‌ها در بازه‌های زمانی مختلف وجود دارد. علاوه بر آن شما باید گزارشهای فعالیت شرکت‌های بورسی را برای ارزیابی اقدامات آن‌ها بررسی کنید. نکته اساسی آن است که سهامداران نیاز به مرجعی واحد و قابل اعتماد دارند تا از طریق آن صورت‌های مالی و گزارشهای فعالیت شرکت‌های بورسی را دریافت و تحلیل کنند. به همین دلیل شرکت بورس و اوراق بهادار اقدام به راه‌اندازی سامانه آنلاین کدال کرده است. یکی از مهم‌ترین ابزارهای تحلیل برای معامله‌گران بازار بورس، سامانه کدال است. در ادامه قصد داریم ضمن معرفی این سامانه به آموزش نحوه استفاده از کدال بپردازیم. دعوت می‌کنیم تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
سامانه کدال چیست؟
کدال (CODAL) مخفف عبارت انگلیسی Comprehensive Database Of All Listed Companies به معنی پایگاه اطلاعات جامع شرکت‌های فهرست شده در بورس است. هر بازار سهام در دنیا یک سامانه جامع با نام کدال دارد که اطلاعات کامل شرکت‌های پذیرفته شده در آن درج می‌شود. در بازار بورس ایران نیز چنین سامانه‌ای در سال 1384 راه‌اندازی شده است. این سامانه آنلاین در بردارنده اطلاعات ارزشمندی از صورت‌های مالی و گزارشهای فعالیت شرکت‌های بورسی است.
هدف اصلی از راه‌اندازی سامانه کدال ایجاد شفافیت در فعالیت شرکت‌های بورسی و ارائه اطلاعات مورد نیاز سهامداران برای تحلیل فعالیت شرکت‌هاست. کدال نوعی سامانه نظارتی است که اطلاعات مندرج در آن از سوی کارشناسان رسمی که زیر نظر سازمان بورس فعالیت می‌کنند، ارزیابی و حسابرسی شده و سپس منتشر می‌گردد. به این ترتیب عملا تا حد زیادی جلوی انتشار اطلاعات غلط از سوی شرکت‌های بورسی گرفته می‌شود. قوانین نسبتا سخت‌گیرانه‌ای برای تخلفات ناشی از درج اطلاعات در کدال در نظر گرفته شده است.
سامانه کدال چه اطلاعاتی را در اختیار سهامداران قرار می‌دهد؟
بدون تردید کدال یکی از مهم‌ترین ابزارهایی است که در راستای دفاع از حقوق سهامداران فعال در بازار بورس وجود دارد. شرکت‌ها باید در زمان معین نسبت به آماده‌سازی گزارش‌ها و صورت‌های مالی با چارچوب خاص کنند. سپس اسناد الکترونیک مربوطه باید از سوی ناشران در سامانه کدال بارگذاری شود. در ادامه فرآیند پذیرش اسناد در کدال به جریان می‌افتد. پس از آن کارشناسان سازمان بورس در راستا ماموریت نظارتی خود، اسناد را بررسی می‌کنند. در صورت تایید صحت اطلاعات درج شده در اسناد، فرآیند انتشار عمومی آن‌ها در سامانه کدال آغاز می‌شود. به این ترتیب عموم افراد می‌توانند به اسناد منتشر شده از طریق سامانه کدال دسترسی پیدا کنند.
احتمالا این سوال برای شما ایجاد شده است که چه اطلاعاتی از طریق سامانه کدال قابل دسترسی هستند؟ در پاسخ باید بگوییم که هر گونه فعالیت رسمی که در یک شرکت بورسی رخ می‌دهد باید به صورت مکتوب در قالب اسناد و گزارش از طریق سامانه کدال به اطلاع عموم سهامداران برسد. به عنوان مثال از جمله گزارشهای مهم سامانه کدال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- گزارش جلسات هیئت مدیره به همراه نتایج
- گزارش نتایج برگزاری جلسات عمومی سهامداران شرکت به همراه نتایج
- افشاری اطلاعات مربوط به عقد قراردادها
- گزارش مربوط به مجوز‌های دریافت شده (به خصوص مبنی بر تغییر تعرفه قیمت محصولات و خدمات)
در کنار گزارشهای فوق، صورت‌های مالی یکی دیگر از اسناد مهمی هستند که در سامانه کدال منتشر می‌شوند. شرکت‌ها باید گزارشهای مالی خود را مطابق با قوانین سازمان بورس در موعد مشخص و با فرمت معین در سامانه کدال بارگذاری کنند. به این ترتیب با مشاهده صورت‌های مالی می‌توان از وضعیت سود یا زیان‌دهی شرکت‌های اطلاع حاصل کرد.
آیا اطلاعات سامانه کدال معتبر است؟
کدال مرجع رسمی انتشار اخبار، گزارش‌ها و صورت‌های مالی فعالیت شرکت‌های بورسی است. به همین دلیل سریع‌ترین و دقیق‌ترین روش ممکن برای دریافت اطلاعات شرکت‌های بورسی اقدام از طریق سامانه کدال است. اما یک سوال مهم در اینجا مطرح می‌شود؛ آیا اطلاعات سامانه کدال به طور کامل قابل اعتماد هستند؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم که بدون تردید کدال معتبرترین مرجع رسمی دریافت اطلاعات شرکت‌های بورسی است. باید توجه داشته باشید که اطلاعات کدال از سوی کارشناسان سازمان بورس مورد صحت‌سنجی قرار می‌گیرند. به همین دلیل عمده اطلاعاتی که از طریق کدال ارائه می‌شوند، دقیق هستند.
اما نباید فراموش کنید که به هیچ عنوان نمی‌توان گفت سامانه کدال اطلاعات 100 درصد صحیح در اختیار سهامداران قرار می‌دهد. بارها پیش آمده است که بخشی از اطلاعات منتشر شده در کدال با ایراداتی همراه هستند. بنابراین لازم است که حتما نسبت به بررسی اطلاعات منتشر شده تردید داشته باشید و نسبت به صحت سنجی آن‌ها تا جای ممکن اقدام کنید. اما فراموش نکنید که هیچ مرجع دیگری از نظر اعتبار با کدال قابل مقایسه نیست.
چگونه از سامانه کدال استفاده کنیم؟
برای دسترسی به سامانه کدال باید از طریق نشانی اینترنتی codal.ir اقدام کنید. استفاده از این سامانه به طور کامل رایگان است. حتی بدون نیاز به ثبت نام می‌توانید از تمام بخش‌های این سامانه استفاده کنید. بعد از ورود به سایت کدال از منوی بالای صفحه روی تب ناشران کلیک کنید. به این ترتیب صفحه جدیدی باز می‌شود. در صفحه جدید با جستجو نام شرکت یا نماد بورسی مربوط به آن می‌توانید وارد صفحه اختصاصی مربوط به آن شوید. به این ترتیب می‌توانید اطلاعات اختصاصی مربوط به شرکت‌های بورسی را مد نظر خود را مشاهده کنید.
برای مشاهده گزارش‌ها و صورت‌های مالی شرکت‌های بورسی نیز باید از طریق صفحه اصلی سامانه کدال (تب خانه)، گزینه جستجوی اطلاعیه‌ها را انتخاب کنید. سپس یک منو با تعدادی گزینه به نمایش در می‌آید. با تکمیل اطلاعات مد نظر خود در این منو می‌توانید صورت‌های مالی یا گزارشهای مربوط به نماد بورسی مد نظر خود را بیابید. همچنین توجه داشته باشید که امکان مشاهده اسناد به صورت برخط و همچنین دانلود آن‌ها از طریق سامانه کدال وجود دارد.
کلام پایانی
در این مطلب به معرفی سامانه کدال پرداختیم که از جمله مهم‌ترین سامانه‌های مورد نیاز فعالان بورسی است. بار دیگر لازم است تاکید کنیم که سامانه کدال معتبرترین و سریع‌ترین مرجع برای دستیابی به اطلاعات شرکت‌های بورسی است. متاسفانه بسیاری از معامله‌گران تازه‌کار نسبت به استفاده از سامانه کدال سهل‌انگاری می‌کنند. این در حالی است که بدون مشاهده و تحلیل اطلاعات سامانه کدال عملا نمی‌توانید به تصمیم درستی درباره ارزش یک سهم خاص برای سرمایه‌گذاری دست پیدا کنید. بنابراین توصیه می‌کنیم که حتما قبل از خرید و فروش سهام در بورس برای مطالعه اسناد منتشر شده در سامانه کدال زمان بگذارید.
