حتما شما هم در خصوص بیت کوین و رشد قیمتی بسیار زیادی که در سالهای اخیر تجربه کرده است، شنیدهاید. بسیاری از افراد با اطلاع از سودهای هنگفتی که در قبل ارزهای دیجیتال عاید دیگران شده است، ترغیب میشوند که به بازار رمز ارزها ورود کنند. اما لازمه ورود به این بازار آگاهی و شناخت کافی از مبانی رمز ارزها است. ابتدا باید بررسی شود که ارز دیجیتال چیست و چگونه کار میکند. رمز ارزها ویژگیهای مهمی دارند که درک صحیح از آنها برای سرمایهگذاری در این بازار ضروری است. در ادامه با ما همراه باشید تا سوالات مهمی که در خصوص مفهوم ارز دیجیتال (Cryptocurrency) مطرح است را بررسی کنیم.
ارز دیجیتال یا به شکل درستتر آن رمز ارز چیست؟
درک صحیح از مفهوم ارزهای دیجیتال وابسته به شناخت درست از بیت کوین است. بیت کوین را میتوان به عنوان شناسنامه ارزهای دیجیتال در نظر گرفت. بسیاری از مردم در سراسر دنیا، ارزهای دیجیتال را با بیت کوین میشناسند. بیت کوین به عنوان نخستین ارز دیجیتال توسط فردی به نام ساتوشی ناکاموتو ابداع شد. سوالی که در اینجا مطرح میشود، این است که ریشه شکلگیری این ارز دیجیتال چیست؟
ناکاموتو در وایت پیپر بیت کوین از یک مسئله مهم سخن به میان میآورد. او معتقد است که سیستمهای مالی سنتی در دنیا به دلیل وابسته بودن به نهادهای ثالث یعنی بانکهای مرکزی، یک ضعف ساختاری مهم برای تبادلات مالی میان افراد، سازمانها و حتی کشورها به شمار میرود. هدف او از ابداع بیت کوین، حذف این واسطهها بود. در ابتدا کارشناسان مالی در سراسر دنیا به دیده تردید به این ادعا مینگریستند. اما گذر زمان به همه ثابت کرد که این ایده در عمل امکانپذیر است. بنابراین ساختار غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال به این مفهوم که به نهادی یا سازمانی وابسته نیستند، مهمترین مشخصه رمز ارزها به شمار میرود
نگاهی عمیقتر به مفهوم Cryptocurrency
کلمه Cryptocurrency از دو بخش مجزای Crypto و currency تشکیل شده است. مفهوم currency پدیده جدید به شمار نمیرود و در سیستمهای مالی سنتی نیز به ارزهای رایج هر کشور در اصطلاح انگلیسی مفهوم کارنسی اطلاق میشود. اما آنچه به عنوان وجه تمایز رمز ارزها به شمار میرود، مسئله رمزنگاری (Crypto) آنها است. مفهوم رمزنگاری در ارز دیجیتال چیست؟
از دانش رمزنگاری برای رمز ارزها استفاده میشود تا امکان جعل و تقلب در این بازار کاهش پیدا کند. این استراتژی تاکنون موفقیتآمیز بوده است و سلامت بسیاری از تبادلات مالی در بازار رمز ارزها را تضمین کرده است. روشهای مختلفی برای رمزنگاری معاملات ارزهای دیجیتال وجود دارد که از آن جمله میتوان به رمزنگاری به روش بیضوی و منحنی اشاره کرد. بحث درباره این مسئله تخصصی است و در حوصله این مطلب نمیگنجد.
مکانیزم عملکرد ارز دیجیتال چیست؟
اشاره شد که در ارزهای دیجیتال با حذف واسطههایی نظیر بانکها، خریداران و فروشندگان، رمز ارزها به طور مستقیم به یکدیگر متصل میشوند. این موضوع به کمک فناوری بلاکچین امکانپذیر شده است. بلاکچین شبکهای غیرمتمرکز را به وجود میآورد که تراکنشهای مالی در بستر آن به صورت کاملا شفاف و قابل دسترس برای عموم فعالان بازار ثبت و ضبط میشود. در سیستمهای سنتی مالی، بانکها به عنوان حلقه واسط تبادلات مالی در نقاط مشخصی متمرکز هستند؛ اما بلاکچین، یک شبکه غیر متمرکز است که مرکز دادهای آن در سراسر جهان پخش است.
مدلهای مختلفی برای ثبت تراکنشهای ارزهای دیجیتال در بستر شبکه بلاکچین وجود دارد. در اصطلاح تخصصی به این مدلها، الگوریتمها اجماع گفته میشود. یکی از اصلیترین مدلها، با نام مدل اثبات کار یا Proof Of Work شناخته میشود. در این مدل که بیت کوین نیز بر اساس آن مبادله میشود، ماینرها یا استخراجکنندگان ارزهای دیجیتال امنیت شبکه و تایید تراکنشها در بستر بلاکچین را بر عهده دارند. با مطالعه این بخش مشخص میشود که ابعاد غیرمتمرکز بودن ارز دیجیتال چیست و تا چه میزان بازر توسط خود تریدرهای فعال در آن کنترل و اداره میشود.
مهمترین مزایای ارز دیجیتال چیست؟
در ادامه برای درک عمیقتر در خصوص رمز ارزها لازم است تا با مزایای آنها آشنا شویم. مهمترین مزایای ارزهای دیجیتال را میتوان در موارد زیر خلاصه نمود:
حذف واسطه تبادلات مالی
همان طور که در بالا نیز اشاره شد، مهمترین و اساسیترین مزیت ارزهای دیجیتال حذف واسطههای تبادلات مالی (بانکها) است.
فراگیر بودن
ذات رمز ارزها با محدودیتهای رایج در نظامهای مالی سنتی کاملا در تضاد است. به همین دلیل افراد در سراسر دنیا میتوانند وارد بازار ارزهای دیجیتال شوند و از قابلیتهای آن بهرهمند شوند.
سرعت بالای تراکنشها
انتقال پول در سیستم سنتی از طریق بانک بعضا تا چندین روز طول میکشد؛ اما تراکنشهای مالی در بازار ارزهای دیجیتال در کمترین زمان ممکن بدون توجه به حجم معاملات امکانپذیر است. به عنوان مثال برای تراکنشهای بیت تنها به چیزی حدود 10 دقیقه زمان نیاز است.
امنیت بالا
فناوری بلاکچین به عنوان یک فناوری بسیار پیشرفته در تامین امنیت تراکنشهایی که در بازار ارزهای دیجیتال رخ میدهد، نقشآفرینی میکند. سلامت و امنیت معاملات در بستر این شبکه تا حد بسیار بالایی تامین میشود.
رعایت مسئله حریم خصوصی در عین شفافیت تراکنشها
کنترل دارایی افراد در بازار رمز ارزها کاملا در اختیار خود آنها است و هیچ کاربر دیگری در هیچ سطحی به دارایی دیگران دسترسی ندارد. در عین حال شفافیت یکی از مهمترین پایههای تبادلات رمز ارزها به شمار میرود. همه فعالان بازار قادر هستند تا تراکنشهایی که در بستر بلاکچین به وقوع میپیوندد را رصد کنند.
چه معایبی میتوان برای ارزهای دیجیتال برشمرد؟
تا اینجا متوجه شدیم که ارز دیجیتال چیست و چه مزایایی میتوان برای آنها بر شمرد. اما آیا نقاط ضعفی هم برای رمز ارزها وجود دارد؟ در پاسخ به این سوال باید نگاهمان از روی ماهیت ارزهای دیجیتال به سمت اتفاقاتی که در طول این سالها در بازار رخ داده است، گردش کند. ایراداتی که در ادامه اشاره میکنیم بیشتر از جنس رفتار معاملهگران در بازار است.
نوسانات شدید قیمتی
کسانی که سابقه فعالیت در بازار ارزهای دیجیتال را دارند، قطعا با نوسانات شدید قیمتی که در این بازار رخ میدهد، آشنا هستند. برای ورود به این بازار باید به خوبی با این مسئله آشنا باشید تا دچار به یک باره سرمایه خود را از دست رفته نبینید.
کلاهبرداری
جوان بودن بازار رمز ارزها و همچنین شناخت کم بسیاری از فعالان بازار با جنبههای مختلف آن، زمینه را برای بسیاری از کلاهبرداران فراهم کرده است تا از محل فریب دادن تریدرها، سودهای هنگفتی را به جیب بزنند.
کلام پایانی
در این مقاله بررسی کردیم که ارز دیجیتال چیست و چه مزایا و معایبی را میتوان برای آنها ذکر کرد. در سالهای آینده بدون شک بیشتر در خصوص بازار رمز ارزها خواهید شنید. دولتهای مختلف در حال به رسمیت شناختن این بازار هستند و ضوابط خوبی در دنیا برای فعالیت در این بازار در حال تدوین شدن است. بازار رمز ارزها امروز مانند یک نوجوان است که مسیر بسیار درازی را پیش روی خود دارد. بسیاری از کارشناسان مالی در سراسر دنیا، آینده رمز ارزها را بسیار روشن پیشبینی میکنند. برای ورود به این بازار حتما ابتدا آموزش ببینید تا بتوانید به موفقیتهای زیادی دست پیدا کنید. فراموش نکنید اگر بازار رمز ارزها امروز یک انتخاب برای فعالیت اقتصادی است، شاید روزی برسد که بدون شناخت از آنها نتوان هیچ تراکنش اقتصادی انجام داد.