حریم خصوصی مسئله مهمی برای فعالان دنیای کریپتو است. هنوز هم برخی از رمزارزهای معروف نمی‌توانند چالش‌های مربوط به حریم خصوصی را به خوبی پوشش دهند. به همین دلیل کاربرانی که می‌خواهند تراکنش‌هایی کاملا مخفیانه انجام دهند، از پرایوسی کوین‌ها استفاده می‌کنند. برای شناخت این کوین‌های پرحاشیه و البته پرطرفدار با ما همراه باشید.
پرایوسی کوین چیست؟
این دسته از ارزهای دیجیتال را می‌توان یکی از جنجالی‌ترین گروه‌های رمزارزها دانست. با استفاده از ارزهای محرمانه آزادی مالی بیشتر به کاربران ارائه خواهد شد. ارزهای دیجیتال شناخته شده مثل بیت کوین چالش‌های مهمی در بخش حریم خصوصی دارند. برای مثال شبکه بیت کوین یک شبکه عمومی است و تراکنش‌ها برای همه قابل مشاهده است. گرچه در سافت فورک تپ روت راهکارهایی برای رفع این مشکل ارائه شده است، اما پروسه آن زمان‌بر خواهد بود و هیچ قطعیتی در حصول نتیجه نیست.
ارزهای محرمانه طراحی شدند تا حریم خصوصی کاربران به صورت صددرصدی حفظ شود. رمزارز محرمانه بستری را برای کاربران فراهم می‌کند که بتوانند معاملات غیرقانونی و تبادلات مالی مجرمانه را بدون ردیابی و به راحتی انجام دهند. در نتیجه پرایوسی کوین (Privacy Coin) چالش‌های زیادی را برای نهادهای قانونی و حکومت‌ها به همراه دارد. واضح است که هیچ دولتی به طور رسمی از گسترش این رمزارزها حمایت نخواهد کرد. ردیابی پرایوسی کوین تا این لحظه غیرممکن است و شاید بهترین راهکار برای پرداخت خریدهای غیرقانونی باشد.
تراکنش‌های ارزهای دیجیتال غیر محرمانه به صورت همتا به همتا (peer to peer) صورت می‌گیرد. در نتیجه با صرف زمان می‌توان آدرس‌های مختلف را ردیابی کرد. همچنین در صرافی‌های متمرکز فرایند احراز هویت انجام می‌شود و اگر معامله در این صرافی‌ها انجام شود، همه چیز طبق روندی مشخص قابلیت پیگیری دارد.
پرایوسی کوین اما این حداقل امکان را نیز ارائه نمی‌کند. آن‌ها به مانند سایر رمزارزها از دفتر کل توزیع شده برای ثبت معاملات استفاده می‌کنند اما اطلاعات تبادل را به صورت عمومی نشان نمی‌دهند. بنابراین مشخص نخواهد شد چه تراکنشی متعلق به چه کاربری بوده یا دارایی به حساب کدام کاربر واریز شده است.
آیا رمزارز محرمانه یک توسعه مفید است؟
نظرات پیرامون پرایوسی کوین بسیار مختلف است. برخی عقیده دارند وجود رمزارز محرمانه باعث شیوع اعمال مجرمانه و تخلفات قانونی می‌شود. با استفاده ویژگی‌های ارزهای محرمانه پول‌شویی، قاچاق، شرط‌بندی، فرارهای مالیاتی و … تسهیل خواهد شد و این موضوع در بلندمدت به اقتصاد جهانی ضربه وارد خواهد کرد.
عده‌ای دیگر معتقدند دارایی‌ها و معاملات مالی یک موضوع کاملا شخصی است و باید بسترهایی مثل پرایوسی کوین برای انجام تبادلات محرمانه فراهم باشد. این افراد نسبت به نظارت سازمان‌ها و نهادهای دولتی و حکومتی اعتراض دارند و بیان می‌کنند که هیچ شخصی حق رصد زندگی مالی افراد جامعه را ندارد. همچنین این دسته روی امنیت اطلاعات ارزشمند تاکید دارند. بسیاری از اطلاعات مربوط به خرید و فروش و حجم تبادلات مالی، دارای ارزش تحقیقاتی فراوان هستند.
تقسیم‌بندی رمزارز محرمانه
ارزهای محرمانه را به دو دسته تقسیم‌بندی می‌کنند. دسته اول رمزارزهایی است که به صورت پیش فرض تمام اطلاعات را مخفی می‌کنند و نیازی به ارائه درخواست از سمت کاربر نخواهد بود. معاملات مالی این دسته از پرایوسی کوین همیشه مخفیانه خواهد بود و امکان برداشت اطلاعات وجود ندارد.
دسته دوم ارزهای دیجیتالی هستند که به صورت پیش فرض محرمانگی را رعایت نمی‌کنند اما قابلیت مخفی کردن اطلاعات را برای کاربر مهیا می‌کنند. در این نوع رمزارز محرمانه کاربر قبل از انجام تراکنش می‌تواند بین مخفی بودن یا نبودن اطلاعات یک کدام را انتخاب کند.
چرا ارزهای محرمانه پدید آمدند؟
بسیاری از ارزهای دیجیتال به وجود آمدند تا نقص‌های بیت کوین را از بین ببرند. زمانی که بیت کوین ظهور کرد اکثر مردم بر این باور بودند که تمام تراکنش‌ها به صورت کاملا محرمانه در این شبکه انجام می‌شود اما پس از گذشت مدتی کاربران متوجه شدند قابلیت ردیابی تبادلات مالی از طریق دفتر کل توزیع شده فراهم است.
در نتیجه کسانی که تمایل به انجام تراکنش به صورت کاملا مخفیانه داشتند عقب‌نشینی کردند. همچنین این افراد تمایلی به انجام فرایندهای احراز هویت نداشتند و از همین جهت معامله با بیت کوین را برای خود مناسب نمی‌دیدند.
با گسترش تکنولوژی بلاک چین، شرکت‌هایی مختلفی به وجود آمدند تا معاملات مالی بازار رمزارزها را رصد کرده و اطلاعات را در اختیار نهادهای قانونی قرار دهند و به این ترتیب تراکنش‌های بیت کوین عملا قابل ردیابی شد. در این شرایط نیاز به رمزارز محرمانه حس شد. ارزهای دیجیتالی که بتوانند اطلاعات را به طور کامل از دسترس عموم دور نگه دارند و معاملات کاملا به صورت ناشناس باشد.
استفاده از پرایوسی کوین برای امنیت اطلاعات و کمک‌های بشردوستانه
شاید بسیاری از افراد تنها مورد استفاده پرایوسی کوین را اعمال مجرمانه بدانند اما ارزهای محرمانه کاربردهای مختلف و البته سالمی دارند. در قرن ۲۱ اهمیت اطلاعات و دانش از همه چیز بیشتر است. با استفاده از رمزارز محرمانه اطلاعات خرید و فروش و پرداخت‌های مشتریان محفوظ باقی می‌ماند.
بسیاری از شرکت‌های بزرگ برای انجام تحقیقات بازاریابی حاضرند مبالغ سنگینی را برای خرید این داده‌ها صرف کنند. همچنین شرکت‌هایی وجود دارند که در ازای دریافت مبلغی این داده‌ها را به روش‌های قانونی و گاهی غیرقانونی جمع‌آوری می‌کنند. در نتیجه یک گردش مالی بزرگ پشت این بخش از بازار پنهان شده است. با استفاده از پرایوسی کوین، شرکت‌ها از نشر اطلاعاتی و دسترسی هکرها به داده‌های مالی مشتریان جلوگیری می‌کنند.
یکی دیگر از موارد استفاده ارزهای محرمانه کمک به کشور‌ها یا بخشی از مردم منطقه‌ای است که تحت محاصره اقتصادی یا شرایط سخت حکومتی قرار دارند. گرچه استفاده از پرایوسی کوین بدین منظور تا به امروز چندان دیده نشده است اما گاهی شایعاتی مبنی بر نقل و انتقالات مالی بین مردم بدین منظور شنیده می‌شود.
برترین ارزهای محرمانه
مونرو XMR
مونرو (Monero) ارز دیجیتالی متن‌باز است که با رعایت حریم خصوصی در سال ۲۰۱۲ راه‌اندازی شد. توسعه‌دهندگان این رمزارز محرمانه سهمی از ارزهای اولیه را برای خود ذخیره نکرده‌اند و به این روش تلاش کردند تا مشارکت‌ها و حمایت‌های جوامع را بدست آورند. مونرو به نوعی اولین پرایوسی کوین کریپتو نامیده می‌شود. گرچه توکن‌های مختلفی با این ایده به وجود آمده‌اند اما اولین ارز دیجیتال محرمانه که توانست نامی برای خود دست و پا کند و در ادامه نیز جنجال‌های زیادی را به پا کرد، مونرو بوده است. خرید مونرو از طریق صرافی‌های معتبری مثل بایننس (Binance) و کوکوین (KuCoin) میسر است و کیف پول‌های تراست ولت (TrustWallet)، لجر (Ledger)، سیف پل (SafePal) و بسیاری از ولت‌های دیگر از آن پشتیبانی می‌کنند.
دش DASH
دش (Dash) بر اساس کدهای پایه بیت کوین و لایت کوین توسعه داده شده است و به عنوان یک فورک مورد استقبال فعالان حوزه کریپتو قرار گرفت. پس از مونرو، دش دومین رمزارز شناخته‌شده محرمانه است و در بین ۱۰۰ ارز دیجیتال برتر صرافی‌ها قرار دارد. این پرایوسی کوین در صرافی‌ها و کیف پول‌های مختلف و معتبر قابل خرید و فروش است.
شبکه دیکر (Decred) و کوین DCR
دیکرد در زمستان ۲۰۱۶ به بازار معرفی شد. فرایندهای تولید بلاک جدید در این رمزارز به صورت اثبات کار و اثبات سهام است و توانسته بین ۱۰۰ رمزارز برتر صرافی‌ها جایی برای خود دست و پا کند. بسیاری از صرافی‌های معتبر این ارز محرمانه را لیست کرده‌اند و کیف پول‌های مطرح نیز آن را پشتیبانی می‌کنند.
از دیگر ارزهای محرمانه می‌توان به زی کش (ZEC) و هورایزن (ZEN) اشاره کرد. پرایوسی کوین‌ها دائما در حال توسعه هستند و احتمالا ظرف سال‌های آینده شاهد توسعه کوین‌های فعلی و ارائه ارزهای محرمانه جدید باشیم.
الگوریتم پرایوسی کوین‌ها به چه صورت است؟
الگوریتم‌های مختلفی برای محرمانه کردن اطلاعات به کار می‌رود. به طور کل می‌توان این الگوریتم را به صورت زیر بیان کرد.
- مخفی کردن آدرس‌ها (Stealth Addresses)
- حلقه امضاها (Ring Signatures)
- تراکنش‌های محرمانه حلقه (Ring Confidential Transactions)
- زد کی – اسنارکس (zk-SNARKs)
- کوین میکسینگ (Coin Mixing)
جمع‌بندی
پرایوسی کوین‌ها به وجود آمدند تا سطح امنیت اطلاعات کاربران را افزایش دهند و فضا را برای دخالت نهادهای قانونی و همچنین شرکت‌های سوءاستفاده‌گر تنگ‌تر کنند. قطعا ویژگی‌های شگفت‌انگیز این ارزهای دیجیتال بستر را برای انجام معاملات غیرقانونی فراهم می‌کند اما توسعه‌دهندگان رمزارز محرمانه تلاش‌هایی را برای مبارزه با این موارد انجام داده‌اند.
به نظر می‌رسد هر روز اهمیت حریم خصوصی و امنیت اطلاعات بیشتر شود و حتی اندک شانس‌ها برای ردیابی تراکنش‌ها به مرور از بین برود. جوامع ترجیح می‌دهند نظام‌های خودکار سیستمی و قراردادهای هوشمند (Smart Contract) معاملات آن‌ها را مدیریت کنند و سازمان‌هایی که توسط نیروی انسانی هدایت و کنترل می‌شوند، فرصتی برای رصد معاملات نداشته باشند. این نهادها دیگر آن‌چنان قابل اعتماد نیستند و از همین رو استقبال از ارزهای محرمانه بیشتر شده است. شرکت‌های بزرگ خصوصی نیز این بستر را راهکاری برای محفوظ ماندن اطلاعات می‌دانند.
همان طور که از نهایت ظرفیت ارزهای دیجیتال هنوز استفاده نشده است، پرایوسی کوین‌ها نیز پتانسیل‌های مختلفی دارند که قطعا در آینده بیشتر مورد استفاده قرار خواهد گرفت. مطمئنا در سال‌های آتی شاهد استقبال بیشتر کسب‌وکارها از این پدیده امنیتی خواهیم بود.
