معرفی چین لینک (ChainLink)؛ تحلیل فاندامنتال و آشنایی با رمز ارز لینک (Link)
ماموریت شبکه چین لینک بسیار مهم و کاربردی است. این شبکه اولین و مهمترین کانال ارتباطی قراردادهای هوشمند با دنیای حقیقی است. گرچه تا امروز رقبای زیادی برای شبکه ChainLink به وجود آمدهاند اما این شبکه همچنان به یکهتازی در حوزه فعالیتش ادامه میدهد.
دنیای بلاک چین پر از قابلیتهای اعجابآور است اما این بدان معنا نیست که این فناوری هیچ نقصی ندارد. یکی از مهمترین مشکلات بلاک چین عدم ارتباط با دنیای واقعی است. شبکه چین لینک از سال ۲۰۱۹ تصمیم گرفت تا برای حل این مشکل راهکاری پیدا کند. تیم توسعه این شبکه تلاش میکند تا یکی از مهمترین ماموریتهای مربوط به دنیای بلاک چین را به نحو درستی انجام دهد؛ این ماموریت تامین داده برای برنامههای غیرمتمرکز است.
شبکه چین لینک چیست؟
شبکه ChainLink پروژهای است که وظیفه جابهجایی اطلاعات بین دنیای حقیقی و بلاک چینها را بر عهده دارد. این پروژه منحصربهفرد بوده و اولین کانال نقل و انتقال داده بین برنامههای غیرمتمرکز بلاک چین و پلتفرمهای اطلاعاتی متمرکز و فیزیکی محسوب میشود. شبکه چین لینک در بلاک چین اتریوم توسعه داده شده است. این شبکه مجموعهای از انواع اوراکلها است.
اوراکل چیست؟
بلاک چین با تمام قابلیتهای فوقالعاده یک مشکل اساسی دارد. این فناوری نمیتواند به دادههای خارج از شبکه دسترسی پیدا کند. به همین دلیل باید از کانالهای ارتباطی استفاده کند. این کانالها دادهها را از سایر بسترها جمعآوری میکنند و در اختیار بلاک چین و قراردادهای هوشمند قرار میدهند. به این کانالها اوراکل گفته میشود.
نام اوراکل از یک مفهوم باستانی و مذهبی نشات گرفته است. در قدیم مردم برای ارتباط با خدایان باید از واسطههایی استفاده میکردند که پیام آنها را برای خالق ارسال کند. این افراد که وظیفه تبادل پیامها میان خداوند و مردم را برعهده داشتند، اوراکل نامیده میشدند.
تیم توسعه شبکه ChainLink
شخصیت اصلی تیم توسعه چین لینک سرگی نازاروف (Sergey Nazarov) است. او مدیرعامل و همبنیانگذار این مجموعه محسوب میشود. نازاروف سابقه فعالیت در صرافیهای غیرمتمرکز و طراحی یک سرویس ایمیل مبتنی بر بلاک چین را نیز دارد.
استیو الیس (Steve Ellis) مدیر فناوری شبکه چین لینک است. او قبل از پیوستن به تیم توسعه چین لینک، با نازاروف را در پلتفرم Asset Exchange همکار بوده است.
اری یولز (Ari Juels) به عنوان مشاور در کنار بنیاد شبکه چین لینک است. او همچنین وایت پیپر این پروژه را نگارش کرد. یولز در حال حاضر سرپرست شرکت IC3 است و در دانشگاه کورنل تک (Cornell Tech) به تدریس علوم کامپیوتری میپردازد. از دیگر مشاوران این پروژه نیز میتوان به اندرو میلر (Andrew Miller) و هادسون جیمسون (Hudson Jameson) اشاره کرد.
اولین اوراکل شبکه چین لینک در سال ۲۰۱۹ راهاندازی شده است. از همین رو چین لینک یک پلتفرم جوان در دنیای بلاک چین محسوب میشود. شبکه ChainLink در سالهای اولیه تمرکز خود را روی ارائه اوراکلها برای صرافیها و طراحی پیشخوانهای قیمت قرار داد اما به تدریج حوزه فعالیتش را گسترش داده است.
شبکه چین لینک چگونه کار میکند؟
این شبکه از یک سمت با APIها در ارتباط بوده و در سمت دیگر به قراردادهای هوشمند متصل شده است. این شبکه اطلاعات را از واسطههای اینترنتی دریافت کرده و به صورت غیرمتمرکز به قراردادهای هوشمند ارسال میکند.
فعالیت این شبکه به دو بخش تقسیم میشود. بخش اول فعالیتهای درون شبکه (On-Chain) است. این بخش شامل ارسال اطلاعات برای قراردادهای هوشمند میشود. فعالیتهای درون شبکه در بستر بلاک چین انجام میشود و مشکلی از بابت تمرکززدایی آن نیست. بخش دوم فعالیتهای خارج از شبکه (Off-Chain) است. در این بخش شبکه چین لینک به کمک زیرساختهای فنی، آداپتورهای خارجی و کانالهای ارتباطی به APIها و پلتفرمهای اطلاعاتی متصل میشود.
معماری درون شبکه ChainLink در بلاک چین اتریوم توسعه داده شده است. قراردادهای هوشمند اصلیترین عنصر این بخش هستند. قراردادهای هوشمند اوراکلهای منتخب را شناسایی کرده، دادهها را مورد بررسی قرار میدهند و سپس اطلاعات جمعآوری شده را ارسال میکنند. این سه فرایند با استفاده از سه نوع قرارداد هوشمند عملیاتی میشود. قرارداد اعتبار (Reputation Contract)، قرارداد تطبیق سفارش (Order Matching Contract) و در نهایت قرارداد تجمیع (Aggregating Contract) دادههای مورد نظر را به توسعهدهنده و کاربر میرسانند.
معماری بخش برون شبکه چین لینک توسط تیم توسعه این بلاک چین طراحی شده است. اطلاعات جمعآوری شده توسط نودها به نرمافزار مرکزی شبکه ارسال میشود تا برای استفاده در نرمافزارهای غیرمتمرکز و قراردادهای هوشمند ترجمه شود. اطلاعات باید قابل بازخوانی در بلاک چین باشد. آداپتورها و APIها عناصر اصلی بخش خارج از شبکه چین لینک را تشکیل میدهند.
آیا شبکه چین لینک غیرمتمرکز است؟
سیستم اعتبارسنجی اوراکلها در شبکه ChainLink دقت بسیار بالایی دارد. هر شخصی میتواند به یک نود در شبکه چین لینک تبدیل شود اما سیستم اعتبارسنج هویت، سابقه و اعتبار نودها را در بررسی نتایج مد نظر قرار میدهد. کاربرانی که میخواهند در فرایندهای جمعآوری داده در این شبکه سهیم شوند باید مقداری رمزارز LINK در شبکه سپردهگذاری (Staking) کنند.
اطلاعات از طریق کانالهای مختلف جمعآوری میشود. وجود چندین کانال ارتباطی این امکان را فراهم میکند تا به کمک میانگینگیری و محاسبه انحراف معیار، دادههای دقیق برای قراردادهای هوشمند ارسال شود.
اگر اطلاعات تامین شده توسط یک نود دقت لازم را نداشته باشد، اعتبارش کاهش خواهد یافت و در صورت تکرار اشتباه از سیستم جمعآوری اطلاعات حذف خواهد شد. همچنین شبکه چین لینک به عنوان جریمه بخشی از توکنهای استیک شده را مصادره میکند. بدین ترتیب اعتبار خروجیها کاهش پیدا نمیکند و البته شبکه به صورت غیرمتمرکز اداره خواهد شد.
رمزارز LINK
توکن بومی شبکه چین لینک با نماد LINK نمایش داده میشود. رمزارز LINK توکنی ERC-20 محسوب میشود که قابلیت ارسال و فراخوانی با استاندارد ERC-223 را نیز دارد. این قابلیت سبب میشود تا رمزارز LINK توسط قراردادهای هوشمند قابل بازیابی و پردازش باشد.
عرضه کل رمزارز LINK یک میلیارد واحد است. ۳۰ درصد از این رمزارزها به توسعه شبکه چین لینک و پرداخت پاداشهای توسعهدهندگان اختصاص یافته است. ۳۵ درصد از کل حجم عرضه نیز برای پرداخت پاداش به نودها و اعضای شبکه در نظر گرفته شده است. در نهایت ۳۵ درصد دیگر در زمان عرضه اولیه در اختیار کاربران و سرمایهگذاران قرار گرفته است.
در حال حاضر رمزارز LINK تنها برای پرداخت پاداش نودها و به عنوان یک دارایی دیجیتال استفاده میشود و کاربرد دیگری ندارد. هر واحد از این رمزارز در حال حاضر 15.13 دلار ارزش دارد و در بهترین روزهای خود به ۳۸ دلار نیز رسیده است.
برای خرید و ذخیرهسازی این رمزارز باید از کیف پولهای اتریومی یا سازگار با این شبکه استفاده کرد. مایاترولت (MEW)، تراست ولت(TrustWallet)، لجر (Ledger) و متامسک (MetaMask) بهترین کیف پولهایی هستند که از رمزارز LINK پشتیبانی میکنند. همچنین با توجه به محبوبیت و شهرت بالای این توکن، اغلب صرافیهای غیرمتمرکز امکان خرید و فروش رمزارز LINK را برای کاربران به وجود آوردهاند.
همکاریهای چین لینک
در حال حاضر مهمترین و شناختهشدهترین مشتریان چین لینک اپلیکیشنهای حوزه دیفای و صرافیهای غیرمتمرکز هستند. آوی (Aave)، سینتتیکس (Synthetix) و کرو فایننس (Curve finance) همکاریهای خود را با شبکه ChainLink آغاز کردهاند. تا تابستان ۲۰۲۱ حدود ۲۵۰ اپلیکیشن دیفای از خدمات این پلتفرم استفاده میکردند.
علاوه بر پلتفرمهای دنیای بلاک چین، شبکه چین لینک با نرمافزارها و شرکتهای متمرکز نیز همکاریهای گستردهای دارد. یکی از مهمترین تعاملات این شبکه با سیستم پیامرسان بانکداری سوییفت (SWIFT) است. از دیگر پروژههای شبکه چین لینک با شرکتهای متمرکز میتوان به Zeppelin OS، Factom وThe Request Network اشاره کرد.
کاربردهای شبکه چین لینک
کاربردهای بسیار زیادی میتوان برای شبکه چین لینک در نظر گرفت. فناوری این پلتفرم به صورتی است که امکان همکاری و تعامل با بسیاری از نرمافزارها و شرکتها وجود خواهد داشت. طبق وایت پیپر منتشر شده از طرف تیم توسعه چین لینک سه حوزه اصلی برای فعالیت این پلتفرم عبارتند از:
قراردادهای هوشمند اوراق بهادار
برای عقد قراردادهای هوشمند اوراق بهادار دسترسی به اطلاعات بهروز، لحظهای و معتبر از قیمتهای بازار و نوسان سهام ضروری است. در نتیجه باید به کمک رابطهای برنامه نویسی (API) دائما دادهها به قراردادهای هوشمند ارسال شود تا قرارداد بتواند نرخ بهره و زیان را مشخص کند.
قراردادهای هوشمند مرتبط با بیمه
دسترسی به دادههای خارجی برای قراردادهای هوشمند بیمه بسیار مهم است. اطلاعاتی که دستگاههای مجهز به اینترنت اشیا تولید میکنند نتایج تعیینکنندهای پیرامون وضعیت حادثه و نوع بیمه در اختیار طرفین توافق قرار میدهد. در نتیجه تعیین نوع و میزان خسارت بهتر و دقیقتر صورت میگیرد.
قراردادهای هوشمند مالی زنجیره تامین
قراردادهای هوشمند مالی زنجیره تامین باید دادههای مربوط به محصولات را دریافت کنند تا بتوانند عملیات پردازشی مختلف مثل توزیع، فروش، تقسیم و … را انجام دهند. شبکه چین لینک میتواند به کمک جیپیاس یا سیستمهای ERP دادههای این بخش را تامین کند.
جمعبندی
ماموریت شبکه چین لینک بسیار مهم و کاربردی است. این شبکه اولین و مهمترین کانال ارتباطی قراردادهای هوشمند با دنیای حقیقی است. گرچه تا امروز رقبای زیادی برای شبکه ChainLink به وجود آمدهاند اما این شبکه همچنان به یکهتازی در حوزه فعالیتش ادامه میدهد.
نتایج قراردادهای هوشمند تنها زمانی اعتبار دارد که اطلاعات اولیه معتبر باشد و اعتبار اطلاعات نیز به عملکرد اوراکلها وابسته خواهد بود. در نتیجه پیشنیاز موفقیت برنامههای غیرمتمرکز استفاده از اوراکلهای معتبر است. تیم توسعه چین لینک با تکیه بر سابقه درخشانش توانسته تا امروز قراردادهای همکاری متعددی را با شرکتها و بنیادهای علمی مختلف امضا کند. با گسترش استفاده از برنامههای غیرمتمرکز، احتمالا شاهد افزایش درخواستها برای دریافت خدمات از این شبکه باشیم.