یکی از روش های تحلیل بورس، تحلیل بنیادی یا فاندامنتال (Fundamental Analysis) است. افراد برای اطلاع از ارزش ذاتی سهام مختلف مانند ارز دیجیتال و همچنین تصمیم گیری بهتر راجع به سرمایه گذاری بر روی آن‌ها، از تحلیل بنیادی استفاده می‌کنند. این نوع از تحلیل، هر عاملی که بر ارزش اوراق بهادار تاثیر بگذارد را بررسی می‌کند. در واقع هدف از تحلیل بنیادی این است که سرمایه گذار متوجه شود قیمت کنونی سهم مبلغی بیش از ارزش واقعی خود دارد یا باید در واقعیت مبلغ آن بیش از قیمت فعلی باشد. «دستیابی به قیمت واقعی سهم» بزرگترین هدف سرمایه گذاران برای فعالیت در بازارهای مالی است. هدفی که دستیابی به آن به تخصص و مهارت بالایی نیاز دارد.
با توجه به اهمیت بالای تحلیل بنیادی و تاثیر آن بر معاملات بازار، ما قصد داریم تا در این مقاله به ابعاد مختلف آن و بررسی مزایا و معایب آن بپردازیم. پس با ما همراه باشید.
ابعاد تحلیل بنیادی
سرمایه گذاران معتقدند برای پیدا کردن قیمت منصفانه در بازار باید از تحلیل بنیادی استفاده کرد. این نوع تحلیل دارای ۳ بعد تحلیل اقتصاد کلان، تحلیل شرکت و تحلیل صنعت است:
۱- تحلیل اقتصاد کلان
در این بعد از تحلیل بنیادی، سرمایه گذاران وضعیت اقتصاد جهانی و داخلی (بومی) را بررسی می‌کنند؛ چراکه اقتصاد در سطح کلان بر قیمت صادرات، واردات و سود به دست آمده تاثیرگذار است.
سرمایه گذارانی که قادر به پیش بینی روند صعودی یا نزولی وضعیت اقتصادی هستند، در بازارهای مالی موفق‌تر عمل می‌کنند. مهم ترین عوامل موثر بر اقتصاد کلان عبارتند از:
- نرخ سود: هنگامی که نرخ سود افزایش پیدا می‌کند، ارزش سهام کاهش پیدا می‌کند.
- نرخ کسری بودجه: به میزانی که نرخ کسری بودجه افزایش می‌یابد، میزان سود در بازارهای مالی نیز افزایش پیدا می‌کند.
- نرخ اشتغال: میزان بیکاری موجود در کشور نشان می‌دهد که تا چه میزان از توان بالقوه اقتصاد یک کشور استفاده شده است.
- نرخ تورم: با اندازه گیری تورم، سطح کلی افزایش قیمت به دست می‌آید. برای اندازه گیری آن از شاخص‌های مختلفی استفاده می‌شود.
- GDP: با استفاده از این شاخص، میزان کل تولید ناخالصی در یک اقتصاد به دست می‌آید.
- نرخ تبدیل ارز: این شاخص یکی از تاثیرگذارترین عوامل بر قدرت خرید و درآمد مردم یک کشور است.
- چرخه های تجاری: این چرخه بیانگر سطح رونق و رکود در اقتصاد کشور است و معمولاً سود سهام در ابتدای چرخه دچار رکود می‌شود و در آخر، رونق پیدا می‌کند.
بیشتر بخوانید: سیکل بازار چیست؟
۲- تحلیل شرکت
در تحلیل بنیادی، ارزش واقعی سهام یک شرکت بررسی می‌شود. سرمایه گذاران و معامله گران برای بررسی و تحلیل سهام یک شرکت، از ۲ روش کیفی و کمی استفاده می‌کنند:
روش کیفی تحلیل شرکت
عوامل مختلفی بر تحلیل کیفی یک شرکت تاثیرگذارند. مواردی همچون
-
- نحوه مدیریت: شاید بتوان گفت مهم‌ترین مشخصه یک شرکت برای دستیابی به موفقیت، عملکرد مدیر آن است. کسب و کارهایی که به درستی مدیریت می‌شوند از ثبات بالاتری برخوردار هستند؛ به همین خاطر سرمایه گذاران برای تحلیل وضعیت شرکت‌ها عملکرد مدیر آن کسب و کار را بررسی می‌کنند.
- مزیت رقابتی: یکی از مهم‌ترین عواملی که سرمایه گذاران هنگام تحلیل کیفی یک شرکت باید در نظر بگیرند، میزان توانایی آن شرکت در رقابت با سایر شرکت‌ها است. اگر یک شرکت بتواند در مقایسه با شرکت‌های رقیب به جایگاه خوبی دست پیدا کنند، در درازمدت افرادی که به خریداری سهام آن شرکت اقدام کرده‌اند به سود بالایی دست پیدا خواهند کرد.
- میزان برخورداری از حجم بازار: هرچه یک شرکت حجم بیشتری از بازار را در اختیار داشته باشد و در مقایسه با رقبای خود سهم بیشتری داشته باشد، به تولیدات بیشتری نیز می‌تواند دست یابد.
- وضعیت قرارگیری یک شرکت: شرکت‌ها از ابتدای شکل گیری ممکن است در یکی از مراحل استارت آپ، رشد و توسعه، رشد انفجاری، بلوغ و رکود باشند. برای تحلیل کیفی وضعیت شرکت‌ها باید به وضعیتی که شرکت‌ها در آن قرار گرفته‌اند توجه کرد.
اگر شرکت‌ها در مرحله «استارت آپ» باشند، هنوز به سودی دست پیدا نکرده‌اند. به همین خاطر سرمایه‌گذاری بر روی سهام آن‌ها ریسک بالایی به همراه دارد.
اگر در مرحله «رشد و توسعه» باشند، کسب و کارها در مرحله کسب سود هستند و درصد قابل توجهی از آن را برای رشد شرکت خود صرف می‌کنند. اگر سرمایه گذاران در این مرحله بخواهند سهام شرکت را خریداری کنند، نسبت به مرحله قبل ریسک کمتری را تجربه خواهند کرد ولی به سود بالایی نیز دست نخواهند یافت.
در مرحله «رشد انفجاری»، سرمایه گذاران کم تجربه اقدام به خرید سهام شرکت می‌کنند. چراکه تصور می‌کنند چون شرکت همچنان در حال سود است، زمان مناسبی برا خریداری سهام آن است.
در مرحله «بلوغ»، شرکت‌ها سود سرمایه گذاران را پرداخت می‌کنند ولی سرمایه گذاران محافظه کار ترجیح می‌دهند سهام خود را نگه دارند.
و در نهایت در مرحله «رکود»، سرمایه گذاران با تجربه اقدام به خرید سهام شرکت ها می‌کنند.
روش کمی تحلیل شرکت
مهم ترین عواملی که در تحلیل کمی یک شرکت بررسی می‌شوند، ترازنامه، اظهارنامه جریان نقدینگی و اظهارنامه درآمدی است.
- ترازنامه: برای اطلاع از تمام دارایی‌ها، بدهی ها و سرمایه‌های یک شرکت در یک مدت زمان معین، به ترازنامه آن شرکت مراجعه می‌کنند.
- اظهارنامه جریان نقدینگی: اظهارنامه جریان نقدینگی نشان دهنده میزان جریان نقدینگی ورودی و خروجی در یک زمان معین است.
- اظهارنامه درآمدی: معمولاً این اظهارنامه‌ها به صورت سالانه یا فصلی ارائه می‌شوند و بیانگر میزان درآمد یک شرکت، هزینه‌های انجام شده و سود به دست آمده در آن دوره است.
۳- تحلیل صنعت
در این بعد از تحلیل بنیادی، میزان پتانسیل آن صنعت برای رشد در آینده بررسی می‌شود. صنایعی که از ویژگی‌های زیر برخوردار باشند در درازمدت رشد بالایی را تجربه می‌کنند:
- توسط دولت آن کشور حمایت می‌شوند
- به طیف وسیعی از مردم خدمات ارائه می‌کنند
- کسب و کار آن‌ها با احتمال پایینی دچار ضرر می‌شود
همچنین بررسی اینکه یک شرکت از صنایع چرخه‌ای محسوب می‌شود یا صنایع تدافعی می‌تواند در انتخاب زمان سرمایه گذاری بر سهام آن شرکت موثر باشد. صنایع چرخه‌ای در دوره‌های خاص به سود خوبی دست پیدا می‌کنند ولی صنایع تدافعی، با تولید کالای مورد نیاز مردم همواره مورد استقبال قرار می‌گیرند.
اکنون که با تحلیل بنیادی و عوامل موثر بر آن آشنا شدیم، می‌خواهیم به بررسی مزایا و معایب آن بپردازیم.
مزایا و معایب تحلیل بنیادی
افراد برای ورود به بازار سرمایه و سرمایه گذاری بر روی رمز ارز ها، از تحلیل های تکنیکال و فاندامنتال استفاده می‌کنند. هر یک از این تحلیل‌ها موافقان و مخالفان خود را دارد. ما در این بخش به طور کامل مزایا و معایب تحلیل بنیادی را برای شما توضیح می‌دهیم.
مزایای تحلیل بنیادی
- برای افرادی که به دنبال سرمایه گذاری بلند مدت هستند، تحلیل بنیادی بهترین ابزار است؛ چرا که به وسیله آن می‌توان عملکرد اقتصادی بازار را پیش بینی کرد و طبق آن، تصمیم به خرید یا فروش سهام نمود.
- منجر به افزایش درک افراد نسبت به وضعیت کسب و کارها و عملکرد آن‌ها می‌شود و سرمایه گذار را از عوامل موثر بر رونق و رکود یک شرکت آگاه می‌کند.
- شرکت‌های پربازده و ارزشمند توسط تحلیل بنیادی یا فاندامنتال شناسایی می‌شوند. به همین ترتیب شرکت هایی که زیان ده هستند نیز شناسایی می‌شوند و احتمال ضرر کردن سرمایه گذاران را به حداقل می‌رسانند.
- میزان سوگیری در سرمایه گذاری و احتمال ریسک سرمایه گذاران و معامله گران را کاهش می‌دهد. به همین خاطر هنگام ورود به بازارهای مالی، سرمایه گذارانی که از قدرت تحلیل بنیادی برخوردار باشند می‌توانند با اطمینان بیشتری نسبت به خرید و یا فروش سهام اقدام کنند.
- منجر به رشد و توسعه شرکت‌های با ارزش و سودمند می‌شود.
معایب تحلیل بنیادی
- یکی از اصلی ترین منابع سرمایه گذاران برای تحلیل بنیادی داده‌های شرکت‌ها است؛ اگر اطلاعات منتشر شده از سوی آن ها دارای سوگیری باشد، نتایج تحلیل صورت گرفته نیز نمی‌تواند از صحت لازم برخوردار باشد.
- تحلیل بنیادی روش وقت گیری است و ممکن است برخی از سرمایه گذاران زمان کافی برای بررسی بازارهای مالی از این راه را نداشته باشند.
- روش تحلیل مالی در مورد سرمایه گذاری های کوتاه مدت به خوبی عمل نمی‌کند و از آن بیشتر برای خرید و یا فروش سهام در بلند مدت استفاده می‌شود.
- در رابطه با هر شرکت، مدل و روش تحلیل بنیادی متفاوت است؛ به همین خاطر سرمایه گذاران برای آنکه بتوانند چند شرکت را تحلیل کنند علاوه بر زمان به صبر و حوصله زیادی نیاز دارند.
- سلیقه تحلیلگر بر نتایج به دست آمده از تحلیل بنیادی موثر است.
- اگر سرمایه گذاران تنها به تحلیل بنیادی اکتفا کنند و به عملکرد شرکت‌ها در کوتاه مدت توجه نکنند، ممکن است سودهای ناشی از عملکرد کوتاه مدت را از دست بدهند.
- تحلیل بنیادی فرایند تخصصی است که یادگیری آن سخت است و نیاز به صرف زمان بالایی دارد.
- در رابطه با زمان ورود به بازار مالی، تحلیل بنیادی اطلاعات دقیقی را در اختیار سرمایه گذاران نمی‌گذارد.
در پایان ذکر این نکته ضروری است که به طور کلی، تحلیل بنیادی بر تحلیل تکنیکال برتری ندارد و بسته به انتخاب مدت زمان سرمایه‌گذاری می‌توان از آن‌ها استفاده کرد؛ تحلیل فاندامنتال برای سرمایه گذاری های بلندمدت بسیار مفید است؛ در حالی که تحلیل تکنیکال برای معاملات کوتاه مدت مفیدتر است. علاوه بر این، می توان هر دو را برای برنامه ریزی و اجرای سرمایه گذاری در میان مدت و بلند مدت ترکیب کرد.
تحلیل بنیادی؛ دریچه‌ای به سوی سرمایه گذاری پر بازده و مطمئن
سرمایه گذاران برای حضور در بازارهای مالی و تضمین امنیت خود به انواع روش های تحلیلی پناه می‌برند. یکی از انواع این تحلیل‌ها، تحلیل بنیادی است که برای دستیابی به ارزش واقعی سهام بهترین نوع تحلیل است. از طرف دیگر، معامله گرانی که به دنبال سرمایه گذاری‌های بلند مدت هستند، برای تحلیل بازار سرمایه از تحلیل بنیادی استفاده می‌کنند. با توجه به نقش مهم تحلیل بنیادی بر روند معاملات سرمایه گذاران، ما در این مقاله تلاش کردیم تا شما را با مزایا و معایب آن آشنا کنیم. امیدواریم مطالب مطرح شده برای شما مفید بوده باشند.
